Onvertaalbare woorden: Zwaj

Zwaj = Noord-Limburgs (Horst-Americaans / A dialect spoken in The Netherlands ==> in a part of the northern part of the Limburg province): ‘Zwaj’ is almost untranslatable. It isn’t even translatable in normal Dutch. There’s a sentence in which a band, Rowwen Hèze, from that region in The Netherlands, sings: “Ge rook d’n asfalt en de zwaj / Als ’t pas gereagend haj” In Dutch this translates as: “Je rook het asfalt en de zwaj / Als het pas geregend had”. In English: “You could smell the asfalt and de zwaj / When it had been raining”.

So what is ‘zwaj’ then? Literally ‘zwaj op de raam’ (L.) means ‘moisture on the window’. But ‘Zwaj’ also means ‘sulfur’. So it’s like the dew or mist that hangs over the land, early in the morning or when it has rained and the sun shines again. But it’s so much more. It’s comes with a specific smell that may be so typical of this region in The Netherlands: a nice fresh moist, damp, sulfur-like (!), muggy scent that comes with a light fog that’s barely visible.

---

For the Dutch, see below for the songtext translated into Dutch.

For everybody: below you can hear the song by Rowwen Hèze (=named after a historical, mythical hero from that region in The Netherlands) performed live on YouTube and sung in (Horst-)Americaans (a Dutch [Noord-Limburgs] dialect).

---

–

–

–

–

–

Rowwen Hèze : De Peel in Brand (met NL vertaling)

Toen ik nog hiel klein waas    Toen ik nog heel klein was
En van ’t leave niks begreep    En van het leven niks begreep
Allien mar speulde oot en sleep    Alleen maar speelde at en sliep
Toen ik nog zo klein waas    Toen ik nog zo klein was
Dat ik op de tiene mos goan stoan    Dat ik op mijn tenen moest gaan staan
Um te kieke nar de moan    Om te kijken naar de maan
De witte streepe in de lucht    De witte strepen in de lucht
Ge kneept ow oege half dicht    Je kneep je ogen half dicht
Elke wolk waas ’n gezicht    Elke wolk was een gezicht

En ’s oaves laat de hoar nog naat    En ’s avonds laat het haar nog nat
Nog efkes en nar bed    Nog eventjes en naar bed
De raam wiet oap genne sloap    Het raam wijd open, geen slaap
En d’n hemel waas veurroej    En de hemel was vuurrood
Mist hing op ’t land    Mist hing op het land
’s Oaves laat da stong de piel in brand    ’s avonds laat dan stond De Peel in brand

Ge kost oore droeme    Je kon uren dromen
Ge waart d’n baas van iederien    Je was iedereen de baas
Vocht met de sterkste allien    Vocht alleen met de sterksten
Langoet ligge in ’t graas    Languit liggen in het gras
Ge rookt d’n asfalt en de zwaj    Je rook het asfalt en ‘de zwaj’
Als ’t pas gereagend haj    Als het pas geregend had
Ge had ’t mar met ien ding druk    Je had het maar met een ding druk
Groeter weare mar wat ge ok deed    Groter worden maar wat je ook deed
Echt veul alder woorte neet     Echt veel ouder werd je niet

En ’s oaves laat de hoar nog naat    (rest: zie boven 2e stuk = refrein)
Nog efkes en nar bed
De raam wiet oap genne sloap
En d’n hemel waas veurroej
Mist hing op ’t land
’s Oaves laat da stong de piel in brand