• Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud

Fernweh Magazine

Ontsnap. Steeds vaker. En verder..!

  • Actueel
  • Cultuur
  • Artikelen & Interviews
  • Colofon
  • Winkelmand

Cultuur

Ongebaande paden

Ongebaande paden

by J. Stevens · aug 15, 2017

“Ik had een droom die me niet losliet. Ik stelde me voor dat er een beweging zou ontstaan die het ‘genootschap van de ongebaande paden’ zou heten. Die ongebaande paden stonden dan niet alleen voor een netwerk van dwarswegen, maar konden ook duiden op de mentale omzwervingen die we zouden maken om aan de moderne tijd te ontsnappen. Getekend op een kaart en slingerend over de grond zouden ze zo hun weg vervolgen in onszelf en onze geestelijke vluchtroute traceren. Je hoefde de wereld niet te minachten of de pretentie te hebben die te kunnen veranderen. Nee! Het feit dat je er niets mee gemeen had was al voldoende. De wereld uit de weg gaan vond ik getuigen van moed en tact. De aftocht organiseren leek me dringend gewenst. De regels voor deze existentiële onderduiktactiek beperkten zich tot een paar simpele voorschriften: je niets aantrekken van wat er in de wereld gebeurde, je nergens door laten meeslepen, zelf bepalen wanneer je in opstand kwam, waar je warm voor liep, wat je tegen de borst stuitte, je verschansen achter een muur van boeken, tussen de bomen, aan tafel met vrienden, denken aan dierbaren die waren overleden, je omringen met wie je liefhad, mensen helpen die je daadwerkelijk was tegengekomen en van wie je niet alleen het statistische bestaan had bestudeerd. Kortom, je eigen weg gaan. Beter nog: verdwijnen! ‘Leef in het verborgene’, luidde een van de spreuken van Epicurus (niet dat dat hem is gelukt, want tweeduizend jaar na zijn dood weten we nog steeds wie hij is). Maar daarmee heeft hij wel een pleidooi gehouden voor de ongebaande paden.

Sylvain Tesson op weg dwars door onbekend Frankrijk. Deze foto werd gemaakt door zijn kompaan en (deels) reisgezel: Thomas Goisque

We zouden die ongebaande paden massaal gaan bewandelen want de groep die een allergie ontwikkelde voor virtuele illusies werd alleen maar groter. We hadden genoeg van de aansporingen van onze tijd: Enjoy! Take care! Be safe! Be connected! We waren het koortsachtige stadsleven zat. Als we de blauwe schermen die onze hightech levens beheersten kapot zouden trappen, zou daarachter zo’n ongebaand pad opdoemen, als een licht aan het einde van een tunnel. Dit alles was geen politiek manifest. Het was een uitnodiging om de benen te nemen. Leven leek me synoniem met wegwezen. Nadat Napoleon met generaal De Caulaincourt de Berezina was overgestoken, had hij in de arrenslee die hen terugbracht naar Parijs tegen hem gezegd: ‘Er zijn twee soorten mensen, degenen die bevelen en degenen die gehoorzamen.’ Toen ik me nog hevig interesseerde voor het Empire, en zelfs met een steek op in bad ging, had ik dat een zeer rake uitspraak gevonden. Maar nu, terwijl ik op de modderige oever van de Var mijn sokken uitwrong, vond ik dat de keizer een derde categorie over het hoofd had gezien: degenen die vluchten. ‘Sire!’ zou ik, als ik hem gekend had, tegen hem hebben gezegd, ‘Vluchten is bevelen! Je beveelt tenminste het lot om je met rust te laten.’ “”


Het bovenstaande had zomaar

de beginselverklaring kunnen zijn van:

Fernweh | Ontsnap. Steeds vaker. En verder..!


Passage geciteerd uit:

  • Sylvain Tesson, Ongebaande paden – Een voetreis dwars door Frankrijk, Amsterdam – Antwerpen, Uitgeverij De Arbeiderspers, Vert. Eef Gratama, blz. 38 – 40. 

Reiziger, filosoof en avonturier Sylvain Tesson (1972) is een bekende en zeer populaire hedendaagse Franse schrijver. De Arbeiderspers publiceerde eerder van hem Zes maanden in de Siberische wouden (Prix Médicis 2011) dat tevens een van onze lievelingsboeken is en Berezina (Prix des Hussards 2015).

Wij hopen oprecht dat De Arbeiderspers nog vele boeken van hem (alsnog) zal vertalen: een unieke, prettig wijsgerige en bovendien erudiete stem in de hedendaagse literaire wereld.


♥ Fernweh Magazine belicht regelmatig voortreffelijke en soms helaas onbekende / obscure boeken.

 

 

Categorie: Boeken, Cultuur

De smaakmaker van San Daniele

De smaakmaker van San Daniele

by Jeroen Jansen · jul 27, 2017

Prosciutto di San Daniele is wereldberoemd in heel Italië. Daarbuiten staat deze rauwe bergham echter in de schaduw van de veel bekendere Parmaham. De inwoners van het dorp San Daniele del Friuli malen er niet om. Die hebben het toch al druk zat.

San Daniele del Friuli leeft van de prosciutto. Dat is altijd al zo geweest. In de Middeleeuwen kochten de lokale boeren bescherming van de dogen van Venetië. Niet geld was hun betaalmiddel, maar gedroogde bergham. De Venetiërs hadden smaak; Il prosciutto di San Daniele hoorde toen al bij de lekkerste vleeswaren ter wereld. Daar wilden ze dat hooggelegen dorp best voor beschermen. En dan kregen de boeren er nog kilo’s zeezout bij ook, die ze nodig hadden om de ham mee te pekelen.

De Koning der Hammen Prosciutto

 

Uniek microklimaat

Tegenwoordig telt San Daniele ruim dertig prosciutto-producenten. Prosciuttifici Picaron spant de kroon. De varkens voor de ham grazen in het midden en noorden van Italië, maar voor de productie van ‘de koning der hammen’ moeten we toch echt in San Daniele zijn. “De ham mag alleen hier gedroogd worden”, vertelt Erika Bassi van Picaron.

Ons dorp ligt tussen de Alpen en de Adriatische Zee. De warme wind uit zee botst hier tegen de koude bergwind. De Tagliamento-rivier zorgt verder voor de juiste temperatuur en vochtigheid. Daardoor krijg je een uniek microklimaat, dat bijdraagt aan de kwaliteit van de ham.”

 

Rijk aan goede vetten

De producenten gebruiken alleen de achterdij van het varken, waar het vlees op zijn lekkerst is. Vervolgens worden de hammen met achterpoot en al gepekeld in grof zeezout. Op het pekelen volgt een lange periode van drogen. “Alles is puur natuur”, vertelt Erika.

Onze hammen hangen voor tenminste dertien maanden in een magazijn waar de wind vrij spel heeft. Tijdens het drogen ontwikkelen ze hun unieke smaak en textuur. Qua smaak is ‘ie zoeter dan bijvoorbeeld Parmaham. En het rozerode vlees is dooraderd met goede vetten. Dit maakt het vlees lekker zacht en gezond.”

Strenge controle

San Daniele ham is exclusiever dan Parmaham. Allereerst omdat de prosciutto op veel kleinere schaal wordt gemaakt. Maar ook de langdurige rijping en het rijke aroma maken een wereld van verschil. En dan is er nog de strenge kwaliteitscontrole. Erika:

Na de rijping worden de hammen gekeurd door een commissie. De controleur prikt vijf keer met een smal paardenbotje in het vlees. Aan de hand van de geur bepalen ze of het vlees van goede kwaliteit is. Zo ja, dan krijgt de ham het stempel ‘SD’, van San Daniele, en het bekende DOC certificaat.”

Als antipasti of bij een ‘secondi’

Volgens Erika kun je het vlees het beste in dunne plakjes snijden. Voor antipasti met vleeswaren, kazen en/of vijgen, of als voorgerecht bij meloen.

Maar je kunt er ook grovere blokjes van snijden en die verwerken in een pasta of risotto. Ook lekker: San Daniele ham met buffelmozzarella. En Italiaanse chefs wikkelen voor het braden vaak wat plakjes prosciutto om het vlees van, bijvoorbeeld, gevogelte. Tijdens het braden trekt het gesmolten vet in het vlees, waardoor het nog meer smaak en aroma krijgt.”

Categorie: Artikelen, Artikelen & Interviews, Cultuur, Eten & drinken

De Samenzwering der Fietsers

De Samenzwering der Fietsers

by J. Stevens · jul 5, 2017

“Diezelfde avond kregen alle deelnemers enveloppen met een gemarkeerde route, een gedetailleerde omschrijving van de dromen die ze zouden moeten hebben op specifieke punten en met individuele taken. Onmiddellijk werd het duidelijk dat de waarschuwingen van de gezant van de Grootmeester geenszins holle frasen waren. Zonder die waarschuwingen zouden de taken tot verbazing bij iedereen hebben geleid. Ik zal er maar een stuk of wat citeren: Eén fietser diende bijvoorbeeld tien gram hasjiesj in een bepaalde straat, van een bepaalde man in Istanboel te kopen en deze vervolgens gedurende de maand september op te roken in kamer 213 van het ‘Hotel Paris’; Anderzijds werd een ander opgedragen om een ​​oud huis in Smyrna te kopen, te renoveren, te meubileren en vervolgens aan een derde fietser op te leveren die op 15 augustus in Smyrna zou arriveren om datzelfde huis in brand te steken in de nacht van de 16e op de 17e; Eéntje zou zelfs een fourniturenwinkel in Athene moeten openen en een ander diende chef-kok te worden in de residentie van de Britse ambassadeur in Ankara.”

Passage uit: Svetislav Basara, The Cyclist Conspiracy, OpenLetter, March 20, 2012 [978-1-934824-58-0]


  • Vertaald uit het Engels door J. Stevens, Fernweh Magazine.
  • Orginele titel (Servisch:) Fama o biciklistima (‘Gerucht over fietsers’) .
  • Jaartal coverfoto: 1898. Bron foto: onbekend.

♥ Fernweh Magazine belicht regelmatig voortreffelijke maar helaas onbekende / obscure boeken.

 

Categorie: Boeken, Cultuur

Of je Spaanse worst lust | Festival ‘Lepeltje Lepeltje’

Of je Spaanse worst lust | Festival ‘Lepeltje Lepeltje’

by J. Stevens · jun 3, 2017

Ontsnappen tijdens het Pinksterweekend? Van vrijdag 2 tot en met maandag 5 juni 2017 vindt in Amersfoort het cultureel foodfestival Lepeltje Lepeltje plaats (gratis entree! HIER meer info). Centraal staan: het eten, de muziek, een kinderprogramma en een mooie-spullen-markt.  Heel veel verschillende foodtrucks parkeerden in het stedelijk groen van het Burgemeester Brouwerplantsoen. De heerlijke geuren van het meest diverse streetfood waaien en walmen je tegemoet: van ambachtelijke sushi tot op de grill gegaarde bratwurst, van authentieke pizza tot verse oesters. De bands, DJ’s (wij hoorden één DJ die toen wij er waren tot onze grote vreugde wellicht de beste en meest vernieuwende reggaeplaat van de afgelopen jaren draaide namelijk van Winston McAnuff & Fixi – Garden Of Love!), opvallend prachtige aankleding van de standjes en de bezoekers dragen bij aan de gezellige sfeer. Ook is er opvallend creatief vermaak voor kinderen (er is voor hun een speciaal programma) en is er een ‘mooie-spullen-markt’. Kortom: niet alleen als je van streetfood houdt, is het prima vertoeven in deze heerlijke groene oase in de Amersfoortse binnenstad tijdens de Pinksterdagen. Zoals altijd is de toegang gratis. Of zoals de organisatie van Lepeltje Lepeltje het verwoordt:

hét recept voor een heerlijke dag parkhangen!”

Burgerplicht

De gemeenteraad beslist de komende 2 weken hoe het belastinggeld de komende jaren moet worden uitgegeven: Moet het naar cultuur? Naar zorg? Of toch naar meer asfalt? Nieuw dit jaar is de Burgerplicht-tent. Daar beslis jij mee! Het hele weekend zijn daar raadsleden aanwezig om het hemd van het lijf te vragen, of laat je mening horen door een peuk o.i.d. op het terrein in de beslisbakken te gooien. Zie ook: Facebookpage van Onder Invloed


Wij maakten zaterdagmiddag 3 juni 2017 een fotoverslagje van een aantal in het oog springende foodtrucks en we namen gelijk ook wat sfeerkiekjes van Lepeltje Lepeltje in Amersfoort. Overigens vindt Lepeltje Lepeltje jaarlijks ook plaats in Apeldoorn, Groningen en Zwolle.

Deze DJ’s draaien vanaf een oude brandweer-ladderwagen. Aan de ladder bevestigden ze een gigantische discobal. Feestvreugde gegarandeerd!
Parteeeeyyyy!!!
Hieper de Pieper: louter verantwoorde en natuurlijke producten
Deze snoeptruck is een snoepje om te zien
Lepeltje Lepeltje schenkt ook koffie, Chef Loco Kello van Loco’s Kitchen grillt lam en ribs die al minstens 24 uur in de marinade liggen te zwemmen. Daarna knalt hij ze op de grill voor een heus vlammenspektakel! en… bij de buren is er is een heuse bingo
Normaal te vinden in het leukste winkelstraatje van Amersfoort, de Krommestraat, nu hier…
Ook voor kinderen een oase in de Amersfoortse binnenstad
Bak ff zelf de heerlijkste broodjes op een vuurtje…
Wat een plaatje, deze ‘kraam’!
Verrassende smaken…
Een heerlijke oase in Amersfoort
Bier? Wijn? Voor elk wat wils!

 

 

‘Of je Spaanse worst lust’. Proef het borrelplankje met bio-Manchego kaas, verse handgesneden Jamon ibérico, salchichon én chorizo.

Gaat dat zien!

……

L’aubergine: Sexy small bites (2)
De mooie-spullen-markt op het Smallepad, Amersfoort
Prachtig vinyl kopen op de mooie-spullen-markt…
Vintage op de mooie-spullen-markt…
En als je dan toch in Amersfoort bent, bezoek dan ook even de tentoonstelling: De kleuren van De Stijl in de nabijgelegen Kunsthal Kade in het kader van Het ‘De Stijl’-jaar 2017! [Adres: Eemplein]
‘Burgerplicht’
‘Zit niet te dromen jongen, eet je pizza!’
Normaal is Habibi ook te vinden in het leukste winkelstraatje van Amersfoort, de Krommestraat. Heerlijke authentieke Arabische gerechten
Koffie, de zwarte motor
Il Forno di Legno: een Peugeot 404 Pick-Up uit 1969 met vleugeldeuren en houtoven. Mmm pizza!
Wereldberoemd in heel Amersfoort, nu in het klein
Een lekker maar duur broodje ‘bratwurst’ (2,5 muntje = €6,50 per stuk)
Chef Leonard van L’Aubergine heeft dezelfde geboortegrond als Graaf Dracula. Check zijn Tasty Transilvanian Food als je durft!

Categorie: Artikelen & Interviews, Cultuur, Eten & drinken

Koffie als levenswijze

Koffie als levenswijze

by Hans Jansen · mei 6, 2017

Ooit was er een tijd dat de koffiedrinker in Nederland niets anders dronk dan filterkoffie van Douwe Egberts, Kanis & Gunnink of Gala. Met of zonder melk en suiker en al of niet met een schepje Buisman. Die tijd is voorbij. In menig Nederlands huishouden staat een espressomachine. Soms simpel, steeds vaker met toeters en bellen. In het straatbeeld van steden en dorpen is de knusse koffiebar of barista niet meer weg te denken. Wij drinken geen koffie meer, maar een espresso, capuccino, ristretto, macchiato of americano. Koffie is niet meer alleen het ‘bakkie troost’, het is ook cultuur en life style.

Fernweh Magazine duikt onder in de wereld van koffiebars, espressozaakjes en baristi. Wij proeven de koffie én de sfeer. Om in de stemming te komen starten we in Italië, het land waar koffie een vanzelfsprekend onderdeel is van het leven, net als mode, la bella donna, voetbal, wielrennen en temperament (niet perse in die volgorde).

Fernweh Magazine in Lecce (ITA)

 

Garden Coffee in Lecce

Net buiten het centrum van de prachtige oude stad Lecce, aan de Via Adriatica, bevindt zich Caffetaria Pasticceria Garden Coffee. De inrichting van de rechthoekige zaak is eenvoudig en stijlvol. Aan de lange zijden bevinden zich aan de ene kant de toog, aan de andere kant de kassa en de vitrine met torta en broodjes. De stoeltjes aan de formica tafeltjes zitten prima. Aan de muren hangen onder andere foto’s van de mede door de caffetaria gesponsorde lokale wielerploeg en van nationale wielerheld Marco Pantani.

De betegelde vloer en het systeemplafond geven de bar een beetje het karakter van een gezellig buurthuis, maar misschien is dat wel juist de bedoeling. De koffiebar is het ontmoetingscentrum voor jong en oud, studenten (de mensa van de plaatselijke universiteit zit verderop in de straat), vrienden en collega’s. In het weekend drinken families er hun espresso, succo of lemonata.

De mannen achter de bar, gekleed in keurig bordeauxrood vestje en zwart schort, serveren uitstekende koffie (merk Valentino). De espresso smaakt sterk en romig en doet, door de lange afdronk, nog enige tijd nagenieten. De verhouding tussen koffie en melkschuim in de capuccino en macchiato is precies goed. In Nederland gaat die verhouding nog al eens ten koste van de smaak van de koffie. Dat is bij Garden Coffee absoluut niet het geval. Caffè zoals koffie bedoeld is.

 


 

 

Categorie: Cultuur, diversen Tags: barista, koffie, koffiebar

‘Jouw paradijs, hoeveel ruimte is daar?’

‘Jouw paradijs, hoeveel ruimte is daar?’

by J. Stevens · mei 5, 2017

oochelaar Ben Ali Libi krijgt een gedenkteken in zijn geboortestad Groningen. Dat is bijna 75 jaar nadat hij door de nazi’s op 48-jarige leeftijd vermoord werd. Het Dagblad van het Noorden meldt dat het wordt bevestigd aan een muur van bioscoop Pathé, aan de Ruiterstraat.

Ben Ali Libi, geboren als Michel Velleman, werd op 2 juli 1943 vermoord in Sobibór. Als goochelaar – illusionist had hij de eer om op te treden voor onder meer prins Hendrik en voor de (toen al voormalige) Duitse Keizer Wilhelm. Overdag trad hij op voor kinderen en ’s avonds in grote cabaretvoorstellingen. Image result for monument ben ali libiTijdens de oorlog bleef hij doorwerken. Zelfs toen de nazi’s hem en andere Joden het werken vrijwel onmogelijk maakten, ging hij door bij de Culturele Afdeling van de Joodse Raad en gaf hij goochelles aan huis [zie afbeelding]. Op 24 mei 1942 in Kamp Molengoot trad hij voor het laatst op.

Tijdens een razzia in juni 1943 werd hij met zijn gezin (zijn zoon ontsnapte aan de nazi’s omdat hij even niet thuis was. Hij overleefde als enige van het gezin, door vervolgens onder te duiken) in zijn huis aan het Merwedeplein in Amsterdam opgepakt. Van daaruit werd hij naar kamp Westerbork vervoerd en vervolgens op 29 juni naar vernietigingskamp Sobibór waar hij, zoals helaas zovelen, vermoord werd.

Ben Ali Libi werd in de huidige tijd weer bekend via een gedicht van Willem Wilmink uit 2003 [zie hiernaast] en waarschijnlijk nog meer door de emotionele televisievoordracht daarvan door acteur en presentator Joost Prinsen in de NPS-documentaire uit 2004: Willem Wilmink – Dichter in de Javastraat, geregisseerd door documentairemaker Dirk Jan Roeleven die naar aanleiding van die voordracht in 2015 besloot alsnog een volledige documentairefilm te maken van het leven van Ben Ali Libi. Herman van Veen voorzag het gedicht overigens in 2009 van muziek. De initiatiefnemers voor het gedenkteken zijn bibliothecaris Douwe van der Bijl en dichter Kasper Peters. Het gedenkteken zal bestaan uit metalen letters die een strofe uit het gedicht weergeven en de ethische vraag stellen:

Jouw paradijs, hoeveel ruimte is daar‘


https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/1a/Professor_Ben_Ali_Libi_bij_V%26D_in_Breda.webm/Professor_Ben_Ali_Libi_bij_V%26D_in_Breda.webm.480p.webm

Optreden van Ben Ali Libi in 1937 bij Vroom & Dreesman (V&D) in Breda.

–

Ben Ali Libi

Op een lijst van artiesten, in de oorlog vermoord,
staat een naam waarvan ik nog nooit had gehoord,
dus keek ik er met verwondering naar:
Ben Ali Libi. Goochelaar.

Met een lach en een smoes en een goocheldoos
en een alibi dat-ie zorgvuldig koos,
scharrelde hij de kost bij elkaar:
Ben Ali Libi, de goochelaar.

Toen vonden de vrienden van de Weduwe Rost
dat Nederland nodig moest worden verlost
van het wereldwijd joods-bosjewistisch gevaar.
Ze bedoelden natuurlijk die goochelaar.

Wie zo dikwijls een duif of een bloem had verstopt,
kon zichzelf niet verstoppen, toen er hard werd geklopt.
Er stond al een overvalwagen klaar
voor Ben Ali Libi, de goochelaar.

In ’t concentratiekamp heeft hij misschien
zijn aardigste trucs nog wel eens laten zien
met een lach en een smoes, een misleidend gebaar,
Ben Ali Libi, de goochelaar.

En altijd als ik een schreeuwer zie
met een alternatief voor de democratie,
denk ik: jouw paradijs, hoeveel ruimte is daar
voor Ben Ali Libi, de goochelaar.

Voor Ben Ali Libi, de kleine schlemiel,
hij ruste in vrede, God hebbe zijn ziel.

_____________

Willem Wilmink
Uit: Je moet je op het ergste voorbereiden
Uitgeverij Bert Bakker 2003


Het gedicht voorgedragen

De le-gen-da-ri-sche voordracht van bovenstaand gedicht door Joost Prinsen:

Categorie: Cultuur, Poëzie

Het monotone bestaan als bron van poëtica

Het monotone bestaan als bron van poëtica

by J. Stevens · apr 9, 2017

Paterson is een doodgewone stad in New Jersey (V.S.) met bijna 150.000 inwoners. Paterson is ook de naam van een intrigerende film.

Misschien woon jij ook wel in een gewone stad. En misschien heb jij ook wel heel gewoon werk, zoals zovelen. Misschien wel net zo gewoon als Paterson, die naar de gelijknamige stad genoemd is en daar ook woont. Maar Paterson – zowel de film, de stad als de hoofdpersoon – is ‘gewoon’ heel ‘bijzonder’.

De gewone werkweek

Voor Paterson, gespeeld door Adam Driver, gaat de wekker elke dag op hetzelfde tijdstip. Dan wordt hij wakker naast zijn geliefde Laura, die doordeweeks nog even doorslaapt als hij al opstaat. Na het ontbijt wandelt hij met lunchbox in zijn hand naar de remise waar hij als chauffeur alvast achter het stuur van zijn stadsbus plaatsneemt totdat hij het vertreksignaal krijgt van zijn baas. Tussen het vertrek van huis en zijn vertrek per bus alsook in zijn lunchpauze dicht hij een aantal nieuwe regels en schrijft deze in zijn poëzieschriftje.

Gedurende zijn dagdienst als buschauffeur slaat hij de passagiers in zijn bus kalm gade. Hij luistert de hele dag aandachtig naar hun onderlinge conversaties en de taal waarin die vorm krijgen. Als zijn dienst er opzit wandelt hij weer door een normale stadse omgeving vol industrieel erfgoed naar huis. Na het avondeten met zijn vriendin Laura laat hij hun Engelse Buldog uit. Eenmaal aangekomen bij zijn stamcafé bindt hij hem zolang bij de deur vast en drinkt zelf binnen even een biertje terwijl hij een gesprekje met de barman voert. Een eenvoudig leven vol routine. Hoe dan ook: zo ziet de gewone werkdag voor Paterson er vijf dagen per week uit. Niet erg bijzonder. Saai zelfs.

De schoonheid van het alledaagse

Maar gaandeweg ga je als kijker het poëtische van dit schijnbaar saaie bestaan ontdekken. Je ziet en voelt als kijker steeds meer het bijzondere in het gewone. De volstrekt normale gebouwen die de hoofdpersoon in zijn ochtendwandeling geroutineerd passeert, lijken elke dag wel wat mooier te zijn geworden, hoewel ze feitelijk exact hetzelfde zijn. De voorspelbaarheid van Patersons dagelijkse routine vergt geen enkele noemswaardige (mentale) inspanning van hem en dat biedt hem precies waar het hem kennelijk om gaat: de vrijheid om zich met het schrijven van poëzie bezig te houden. Opvallend is daarbij, zeker in het huidige selfie-tijdperk van Facebook, Instagram en Snapchat, dat hij zijn poëzie niet aan anderen toont, niet publiceert en er niet beroemd mee wil worden. Dichten over de realiteit (niet over abstracte ideeën maar over de concrete dingen van alledag) is zijn dagelijkse realiteit. Die gewone realiteit, blijkt althans via zijn gedichten poëtischer dan je denkt. Maar hij dicht niet voor anderen noch voor de kijker. Dagelijks dichten doet hij louter voor zichzelf.

Zo zien we zeven gewone dagen uit het leven van Paterson. Regisseur Jim Jarmusch levert met deze twaalfde film van zijn hand, een ingetogen pareltje af. Hij brengt het routineuze leven van Paterson ook volgens vaste routines in beeld. Elke dag wordt vanuit dezelfde camerastandpunten gefilmd. Vaste momenten in het leven worden gedocumenteerd. Hiermee versterkt Jarmusch het gevoel van routine en het beeld van het schijnbaar saaie leven van en in Paterson.

Paterson met buldog Marvin

Laura, de vriendin van Paterson is wellicht zijn tegenhanger. Zij verlangt juist wél naar beroemdheid. Voor haar is elke dag anders. Zij experimenteert: dan weer leert ze gitaarspelen, dan weer ontwerpt ze zelf haar kleding of de gordijnen. Over de betekenis van haar voorkeur voor zwart-witte kleurstellingen in haar ontwerpen ben ik nog niet uit. Het lijkt wél of Jarmusch een voorkeur heeft voor het leven dat Paterson leidt en dat van Laura (een beetje) minacht en haar zelfs vanachter de regietafel als het ware een beetje uitlacht. Of verbeeld ik me dat?

Hoe bijzonder het gewone kan zijn

Het alledaagse komt ook tot uiting in het feit dat Paterson (en trouwens ook regisseur Jarmusch) dichters als Frank O’Hara en vooral het werk van modernist William Carlos Williams (1883 – 1963) vereren. Williams schreef in 1926 een gedicht met de naam Paterson. Zoals James Joyce zijn Dublin schetste in zijn modernistische meesterwerk Ulysses, wilde Williams zíjn geboortegrond vereeuwigen. Zo’n dertig jaar later maakte Williams van dit gedicht van toen nog slechts zesentachtig regels uiteindelijk een episch gedicht bestaande uit vijf boeken. Ook Williams liet in zijn poëzie zien hoe het gewone bijzonder kan worden. Voor Paterson geldt hetzelfde. Denk daarbij aan de afbeelding op een lucifersdoosje of de gevels van schijnbaar gewone gebouwen die langs de dagelijkse route naar zijn werk staan: toch zijn ze ook heel bijzonder, als je er maar oog voor hebt.

Een les in levenskunst

Jarmusch is er met Paterson bijzonder goed in geslaagd om de schoonheid in de routines van het (saaie) alledaagse te tonen. Mogelijk biedt deze film zelfs inspiratie voor iedereen die ongewild in eigen saai werk en dito routines denkt gevangen te zitten: Paterson laat zien dat die ‘gevangenis’, tenminste als je er maar aandacht voor hebt, juist ook de bron van vrijheid kan zijn. Zo bezien, biedt Jarmusch ons met Paterson zelfs een interessante les in levenskunst!


Paterson
  • Regie en scenario: Jim Jarmusch.
  • Jaar: 2016.
  • Met: Adam Driver, Golshifteh Farahani & Barry Shabaka Henley.
  • Productie: Joshua Astrachan & Carter Logan
  • Camera: Frederick Elmes
  • Montage: Affonso Gonçalves
  • Muziek: Jim Jarmusch, Carter Logan & Sqürl
  • Duur: 118 minuten

Categorie: Artikelen & Interviews, Cultuur, Film, Filosofie Tags: film, filosofie, levenskunst, poëzie, recensie

  • « Ga naar Vorige pagina
  • Pagina 1
  • Pagina 2
  • Pagina 3
  • Pagina 4
  • Pagina 5
  • Interim pagina's zijn weggelaten …
  • Pagina 20
  • Ga naar Volgende pagina »

Copyright © 2025 Fernweh Magazine · Log in

  • Home
  • Winkel
  • Winkelmand
  • Mijn account
  • Inschrijven voor de nieuwsbrief